Yeme Bozuklukları
Anahtar Kelimeler:
Yeme Bozuklukları, Anoreksiya Nervoza, Bulimiya Nervoza, Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu.Özet
Bu çalışma, yeme bozukluklarının epidemiyolojisi, etiyolojisi, klinik özellikleri, tanı süreçleri, tedavi yaklaşımları ve prognozuna ilişkin güncel literatürün kapsamlı bir değerlendirmesini sunmayı amaçlamaktadır. Sistematik literatür taraması yöntemiyle gerçekleştirilen çalışmada, 2015-2024 yılları arasında yayımlanmış araştırmalar incelenmiştir. Bulgular, yeme bozukluklarının prevalansının son 20 yılda iki kattan fazla arttığını ve COVID-19 pandemisinin bu artışı hızlandırdığını göstermektedir. Yeme bozukluklarının etiyolojisinde genetik, biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin etkileşimi öne çıkmaktadır. Tedavi yaklaşımları arasında, yetişkinlerde Bilişsel Davranışçı Terapi - Geliştirilmiş versiyon, çocuk ve ergenlerde ise Aile Temelli Tedavi birinci sırada önerilen müdahaleler olarak belirlenmiştir. Prognozda erken tanı ve müdahalenin kritik önemi taşıdığı, ancak ortalama tanı alma süresinin 5.28 yıl olması önemli bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Özel popülasyonlarda (erkekler, sporcular, cinsel azınlıklar) görülen yeme bozukluklarının kendine özgü özellikleri, değerlendirme ve tedavi süreçlerinin bu gruplara özgü olarak uyarlanması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, yeme bozukluklarının önlenmesi ve tedavisinde çok disiplinli bir yaklaşımın benimsenmesi, toplumsal farkındalığın artırılması ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması önem taşımaktadır.